Kömür; bitkisel kökenli organik maddeler ve inorganik bileşenlerden oluşan tortul bir kayaçtır. Bataklıklarda bitki ve ağaç kalıntılarının üst üste yığışarak çökelmesi ve milyonlarca yıllık bir süreç içerisinde kimyasal ve fiziksel etkilerle değişime uğraması sonucu oluşur.
Kömür, tüm dünyada da en çok kullanılan madenlerden bir tanesidir. Yeryüzünün en eski madenlerinden birisi olan kömür güvenilir ve düşük maliyetli bir fosil yakıt kaynağı olduğu için çok fazla rağbet görmektedir.
Kömür, kömürleşme süreci denilen kimyasal olaylar sonucu meydana gelmektedir. Kömürün oluşum sürecini kısaca şu şekilde özetlenebilir:
Jeolojik tarihte iki büyük kömür oluşum çağı vardır. Bunlardan en eski olanı Karborifer ve Permiyen dönemleridir. Karborifer ve Permiyen döneminde önce, Devaniyen döneminde Kuzey Yarım Küre’de büyük dağlar oluşmuştur.
Karborifer döneminde bu sıra dağlar havanın etkisiyle aşınmaya uğradı. Irmak ve yağmur sularınca dağlardan aşağılara taşınan kumlar ile öteki kıyılarında birikti; böylece buralarda delmolozlar, çevredeki sığ denizlerin talar, bataklıklar ve sulak düzlükler oluştu.
Bu bataklıklarda dev ağaçlardan oluşan şık ve gür ormanlar yetişti; bu ağaçlardan günümüze kalanların yegâne akrabası kibrit otu denen atalarına hiç benzemeyen minik bitkilerdir.
Bu yetişen dev ağaçlar öldüklerinde çürümekte olan bitkisel maddelerden oluşan ıslak bir zeminin içine devriliyordu. Su ağaçların çürümesini yavaşlatıyor bunun sonucunda da orman alanı turbalık haline geliyordu. Arz kabuğundaki tektonik hareketler sonucu bu bataklıklar silt ve diğer sedimenterle birlikte derinle gömülmüştür. Katman sıkıştıkça basıncın, ısının ve bakterilerin yardımı ile içindeki su ve gazlar dışarı çıkar.
Turba önce linyite (kahverengi kömür) dönüşür. Linyit daha sonrada taş kömüre dönüşür.
İdeal fiziksel ve kimyasal değişimlere bağlı olarak aşağıdaki kömürleşme seviyeleri görülmektedir:
